✨ عرشه نیازیت (NIAZIT Deck System)✨

عرشه نیازیت | جایگزین مهندسی‌شده تیرآهن‌های فرعی در سقف‌های عرشه‌ای

🔸معرفی عرشه نیازیت (NIAZIT Deck System)

در سیستم‌های متداول سقف‌های عرشه‌ای، معمولاً از تیرآهن‌های باربر فرعی + ورق عرشه فولادی + دال بتنی مسلح استفاده می‌شود. این سیستم عمدتاً مختص اسکلت‌های فلزی بوده و به دلیل ماهیت اجرایی، در اسکلت‌های بتنی قابلیت استفاده ندارد.

عرشه نیازیت با تکیه بر فناوری تیرچه‌های فولادی بدون بتن جان (OWSJ)، به‌گونه‌ای طراحی شده است که به‌طور کامل جایگزین تیرآهن‌های فرعی در سقف‌های عرشه‌ای گردد و هم‌زمان قابلیت اجرا در اسکلت فلزی و بتنی را فراهم نماید.

عرشه نیازیت (NIAZIT Deck System) یک سیستم نوین سقف عرشه‌ای صنعتی است که با بهره‌گیری از تیرچه‌های فولادی بدون بتن جان (OWSJ) جایگزین مهندسی شده برای سیستم‌های عرشه فولادی متداول می‌باشد. این سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده است که علاوه بر عملکرد فنی برتر، اجرای ساده‌تر، سبک‌تر و اقتصادی‌تر را برای پروژه‌های ساختمانی فراهم نماید.

🔸اجزای تشکیل‌دهنده عرشه نیازیت

1. یال فوقانی (Top Chord)

یال فوقانی تیرچه نیازیت از مقطع سپری (T) تشکیل شده که:

  • به میزان ۹۰ درجه در امتداد تیرچه چرخانده می‌شود

  • یال میانی عمودی از داخل آن عبور می‌کند

  • به‌عنوان عضو فشاری اصلی تیرچه عمل می‌نماید

2. یال میانی (Web Members)

یال میانی شامل اعضای عمودی و مورب از جنس میلگرد ساده یا آجدار است که:

  • اعضای عمودی → عضو فشاری

  • اعضای مورب → عضو کششی

  • به یال فوقانی و تحتانی جوش داده می‌شوند

  • انتقال نیروهای برشی و محوری تیرچه را بر عهده دارند

3. یال تحتانی (Bottom Chord)

یال تحتانی از:

  • تسمه فولادی (PL)
    یا

  • ورق فولادی ST37

تشکیل شده و به‌عنوان عضو کششی اصلی تیرچه عمل می‌کند.

4. قطعات تقویتی (برش‌گیرها)

قطعات تقویتی جزو مقاطع تقویت‌شده تیرچه محسوب می‌شوند که:

  • بر اساس حالت‌های بحرانی محاسبات سازه‌ای

  • جهت افزایش ظرفیت برشی و خمشی

  • به تیرچه اعمال می‌گردند

5. میلگرد مونتاژ

میلگرد مونتاژ یک عضو غیر باربر است که:

  • در اسکلت بتنی جهت سهولت نصب تیرچه‌ها هنگام بتن‌ریزی استفاده می‌شود

  • در اسکلت فلزی به دلیل جوش اسمی یال تحتانی به تیرآهن، نیازی به میلگرد مونتاژ نیست

6. گلمیخ (Shear Stud)

در تیرچه‌های نیازیت:

  • گلمیخ‌ها از امتداد یال میانی عمودی عبور کرده

  • از یال فوقانی بیرون می‌آیند

  • عملکرد یکپارچه دال بتنی و تیرچه فولادی را تضمین می‌کنند

  • نیاز به اجرای گلمیخ جداگانه در محل پروژه را حذف می‌نمایند

معرفی جامع و مقایسه با سقف عرشه فولادی (Metal Deck)

🔸 تعریف سیستم ها

سقف عرشه فولادی (Metal Deck)

سقف عرشه فولادی یا Metal Deck نوعی سازه سقف است که از ورق‌های فولادی گالوانیزه فرم‌داده‌شده (عرشه) به‌همراه گل‌میخ (برشگیر)، آرماتور و بتن تشکیل می‌شود و در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی به‌عنوان سیستم سقف کامپوزیت استفاده می‌گردد. این سیستم معمولاً روی تیرآهن‌های فرعی نصب می‌شود و ورق فولادی پس از نصب، نقش قالب دائم بتن را بازی می‌کند.

عرشه نیازیت

سقف عرشه فولادی یا Metal Deck نوعی سازه سقف است که از ورق‌های فولادی گالوانیزه فرم‌داده‌شده (عرشه) به‌همراه گل‌میخ (برشگیر)، آرماتور و بتن تشکیل می‌شود و در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی به‌عنوان سیستم سقف کامپوزیت استفاده می‌گردد. این سیستم معمولاً روی تیرآهن‌های فرعی نصب می‌شود و ورق فولادی پس از نصب، نقش قالب دائم بتن را بازی می‌کند.

🔸 تفاوت عرشه نیازیت با عرشه فلزی متداول

حذف تیرآهن‌های فرعی

در عرشه نیازیت، تیرچه‌های فولادی نیازیت نقش عضو باربر فرعی را ایفا می‌کنند و نیاز به استفاده از تیرآهن‌های IPE یا INP حذف می‌شود. این موضوع منجر به:

  • کاهش وزن سازه

  • کاهش هزینه فولاد مصرفی

  • افزایش سرعت اجرا

جایگزینی ورق عرشه سنگین

در سیستم‌های عرشه فلزی متداول از ورق‌های عرشه ۰.۸ تا ۱ میلی‌متر استفاده می‌شود، که به‌عنوان عضوی از قالب دائم بتن عمل می‌کنند و پس از بتن‌ریزی جزو سازه سقف می‌مانند.

در حالی که در عرشه نیازیت از ورق‌های شیروانی سبک با ضخامت ۰.۳ تا ۰.۴ میلی‌متر استفاده می‌گردد که صرفاً نقش قالب دائم را ایفا می‌کنند و هیچ نقش سازه‌ای ندارند.

حذف عملیات جوشکاری گلمیخ در سقف

یکی از مزایای کلیدی عرشه نیازیت، تعبیه گلمیخ‌ها به‌صورت کارخانه‌ای روی تیرچه است.
در نتیجه:

  • نیازی به جوشکاری گلمیخ در محل پروژه نیست

  • کیفیت اتصال یکنواخت و کنترل‌شده است

  • سرعت اجرا افزایش می‌یابد

  • هزینه نیروی انسانی کاهش می‌یابد

بررسی وزن و توجیه اقتصادی

با وجود آنکه فاصله تیرآهن‌های فرعی در عرشه فلزی معمولاً بیشتر از فاصله تیرچه‌هاست، اما:

  • میانگین وزن تیرآهن‌های فرعی در هر مترمربع معمولاً بیشتر از تیرچه‌های نیازیت است

  • هزینه‌های جانبی مانند نصب، جوشکاری، حمل و پرت مصالح نیز افزایش می‌یابد

اما در عرشه نیازیت :

    • کاهش حجم ورق مصرفی تا حدود ۷۰ درصد نسبت به ورق عرشه فولادی.

    • کاهش هزینه تیرآهن‌های فرعی با جایگزینی تیرچه‌های نیازیت که وزن و هزینه کمتری دارند.

    • دستمزد نصب پایین‌تر به‌دلیل حذف کارهای تخصصی جوشکاری گل‌میخ.

صحت فنی و عملکردی

  • سرعت اجرای بالا: به‌دلیل حذف عملیات تخصصی گل‌میخ‌زنی و جوشکاری در محل.

  • قابلیت اجرا در اسکلت‌های بتنی و فلزی: انعطاف‌پذیری در طراحی سازه.

افزایش کارایی پروژه

      • امکان عبور شبکه تأسیسات در فضای بین تیرچه‌ها بدون موانع اجرایی.

      • کاهش پرت مصالح نسبت به عرشه فولادی به‌دلیل سیستم صنعتی تیرچه‌ها.

🔸 جدول مقایسه عرشه نیازیت و عرشه فولادی

معیارعرشه فولادی (Metal Deck)عرشه نیازیت (NIAZIT Deck System)توضیحات
نوع اسکلت اجراییفقط در اسکلت فلزیفلزی، بتنی و دیوار باربرعرشه نیازیت قابل اجرا در انواع سازه‌هاست.
تیر فرعیتیرآهنتیرچه نیازیتباعث حذف تیرآهن فرعی و کاهش فولاد می‌شود.
ورق مصرفیورق فولادی گالوانیزه ۰.۸–۱ میلورق شیروانی ۰.۳–۰.۴ میلکاهش ۷۰ درصدی ورق مصرفی در عرشه نیازیت.
گل‌میخداردندارد (کارخانه‌ای تعبیه شده)عرشه نیازیت، نیازی به جوشکاری گل‌میخ در محل ندارد و اجرا سریع‌تر می‌شود.
فلاشینگ و تسمه مهارداردنداردکاهش مصالح مصرفی در عرشه نیازیت.
هزینه ورق و مصالحبیشترکمتربه‌دلیل ضخامت کمتر ورق و صرفه‌جویی در تیرآهن.
دستمزد اجرابالاتر (گل‌میخ و جوشکاری)پایین‌ترحذف عملیات تخصصی در محل.
دهانه اجراییتا حدود ۱۲ مترتا حدود ۱۶ متردر عرشه نیازیت امکان افزایش دهانه وجود دارد.
قابلیت عبور تأسیساتمحدودداردعبور تاسیسات راحت‌تر در عرشه نیازیت.
سازه بتن‌ریزینیاز به تیرآهن و بتنبدون بتن جان تیرچهتیرچه‌های نیازیت بتن جان ندارند.

🔸نتیجه‌گیری

عرشه نیازیت یک پلتفرم مدرن و مهندسی‌شده برای اجرای سقف‌های عرشه‌ای است که:

  • طراحی قابل اجرا در اسکلت‌های مختلف (فلزی و بتنی)

  • کاهش هزینه ورق و فولاد

  • جایگزین کامل تیرآهن‌های فرعی

  • حذف جوشکاری گلمیخ در محل

  • سیستم صنعتی، مهندسی‌شده و دارای توجیه اقتصادی

  • اجرای سریع‌تر و آسان‌تر
    را نسبت به عرشه فولادی سنتی فراهم می‌کند.

این مزایا باعث می‌شود عرشه نیازیت گزینه مناسب‌تری برای پروژه‌های اقتصادی، اجرایی با سرعت بالا و سازه‌های چندمنظوره نسبت به سیستم عرشه فولادی متداول (Metal Deck) باشد.