سیر تکاملی تیرچه های نیازیت
آذر ۲۶, ۱۴۰۳تیرچه کامو
دی ۲۹, ۱۴۰۳
نکات آیین نامه ای تیرچه کرومیت
مقدمه:
صنعت ساختمان‌سازی از آنجایی که با استفاده از مصالح استاندارد و کنترل کیفیت همراه است، توجه به جزئیات در انتخاب مصالح و روش‌های ساخت بسیار حیاتی است. همنطور که می دانید تولید کنندگان موظف هستند استاندارد محصولی که به مشتری ارایه می دهند دقیقا از دستورات همان استاندارد پیروی کنند تا علاوه بر ارایه محصول با کیفیت مصالح یا فرآورده ای که به مشتری ارایه می دهند
متاسفانه برخی از تولید گنندگان سودجو اقدام به تولید تیرچه های با جان باز نموده اند که در تبلیغات آنها با عناوین مختلف مانند: تیرچه پر مقامت، کرومیت کامپوزیت، اجرای تیرچه فلزی با دهانه های بلند به صورت تیرچه تک استفاده نمود که این نوع از تیرچه ها به هیچ عنوان با استاندارد ۱۲۹۷۷ و نشریه ۵۴۳ همخوانی ندارد.
تیرچه‌های با جان باز (کرومیت) یکی از اجزای کلیدی در این صنعت هستند که مصرف‌کنندگان باید نکات زیر را در هنگام استفاده از آنها مد نظر قرار دهند.
آیا استاندارد ۲۹۰۹ شامل تیرچه های فلزی می باشد؟
از استاندارد ۱۲۹۷۷ و نشریه ۵۴۳ می توان استفاده نمود.
استاندارد ۱۲۹۷۷ تحت عنوان ” تیرچه با جان باز مورد مصرف در سقف ساختمان-ویژگی ها و روش های آزمون” مورد استفاده برای تیرچه با جان باز یا همان کرومیت می باشد.
نشریه ۵۴۳ که از بروزرسانی سه نشریه ۸۲، ۹۴، ۱۵۱ می باشد که با عنوان “دستورالعمل طراحی و اجرای سقف های تیرچه و بلوک” می باشد که ۳ دسته اصلی ۱- تیرچه با جان باز (کرومیت) ۲- تیرچه بلوک ۳- تیرچه های پیش ساخته خرپایی را در خود جای داده است.
توجه: استاندارد ۱-۲۹۰۹ تحت عنوان “خرپای تیرچه و تیرچه مورد مصرف در سقف های تیرچه بلوک-ویژگی و روش آزمون” مورد استفاده برای سقف های تیرچه بلوک می باشد و برای تیرچه با جان باز (کرومیت) کاربردی ندارد.
تیرچه با جان باز یعنی بتن در داخل تیرچه لازم نیست؟
معنی کلمه open web steel joist یا همان تیرچه با جان باز در اروپا و آمریکا به تیرچه هایی اطلاق می گردد که به دو صورت عملکرد کامپوزیتی و غیر کامپوزیتی وجود دارد که در هر ۲ حالت آن بتن در داخل تیرچه نفوذ نمی کند (فاقد بتن در جان)
اما در ایران به تیرچه هایی اطلاق می گردد که بتن حتما باید در داخل تیرچه نفوذ کند و تشکیل مقطع T شکل بتنی تشکیل دهد. به نظر اینجانب نامگذاری تیرچه با جان باز برای تیرچه های کرومیتی به این علت بوده که پس از بتن ریزی سقف زمانیکه از پایین به تیرچه ها نگاه می کنیم قسمت زیرین تسمه قابل مشاهده هستش اما در حقیقت جان تیرچه با بتن بسته شده است. البته به جای نامگذاری تیرچه با جان باز بهتر بود برای این نوع از تیرچه ها با جان بسته معرفی گردد.
کل تیرچه باید ضد زنگ خورده شود؟
در تیرچه های با جان باز یا همان کرومیت فقط و فقط می بایستی قسمت زیرین تسمه ضد زنگ خورده شود و سایر اجزاری تیرچه که با بتن درگیر می باشد ضدزنگ نیابد به هیچ عنوان زده شود.
همچنین عامل محیطی عامل تاثیرگذار در انتخاب نوع ضدزنگ و ضخامت ضدزنگ مصرفی دارد. که معمولا تولید کنندگان ضدزنگ نوع کاربرد محصولات خود را روی محصولشان می نویسند، اما معمولا ضدزنگ هایی که درصد زینک (Zn) بالاتری دارد برای شرایط آب و هوایی مرطوب مناسبتر هستند.
کدام بند از آیین نامه یا استاندارد جوش CO2 را برای تیرچه های فلزی معرفی کرده؟
در تیرچه های فلزی طبق “بند ۸-۱ استاندارد ۱۲۹۷۷” و “نشریه ۵۴۳ بند ۲-۲-۲-۵ قسمت ۴” جوش مورد استفاده در این نوع از تیرچه ها را از نوع جوش الکتریکی (الکترود) اجباری می باشد. همچنین استاندارد “بند ۳.۳ آیین نامه SJI200-2015” که این استاندارد جزو بروز ترین و معتبرترین ترین آیین نامه تیرچه های فلزی آمریکایی می باشد صراحتا استفاده از جوش الکتریکی (الکترود) را تاکیید کرده.
متاسفانه در برخی از نقشه های استراکچر که دیتایل سقف ها از نوع تیرچه فلزی بوده، نوع جوش تیرچه را مرتبط با استاندارد ۲۹۰۹ و از نوع CO2 پیشنهاد داده اند. در صورتیکه جوش CO2 فقط برای اتصال میلگرد بالایی آن هم برای تیرچه پاشنه بتنی طبق “بند ۱-۳ استاندارد ۲۹۰۹-۱ قسمت یادآوری” در صورت استفاده از بلامانع است. علت اصلی آن هم به این دلیل می باشد که در یل فوقانی تیرچه پاشنه اتصال میلگرد به میلگرد نمره های ۶ یا ۸ جوش الکتریکی پاسخگو نمی باشد.
تا چه دهانه ای می توان یال فوقانی از نبشی استفاده نمود؟
طبق “بند ۴-۴ استاندارد ۱۲۹۷۷ قسمت یادآوری” تا دهانه ۶.۵ متر از نبشی تک و تیرچه های با طول بیش از ۶.۵ متر در بال فوقانی باید از دونبشی متقارن استفاده نمود.
آیا به جای ورق نری تقویت سرتاسری از میلگرد استفاده نمود؟
طبق “بند ۴-۴ استاندارد ۱۲۹۷۷ ” صراحتا اعلام کرده تیرچه های بلند تر از ۷.۵ متر باید از ورق نری در تمام طول تیرچه استفاده شود .
ماکزیمم طول دهانه تیرچه های کرومیتی چقدر می باشد ؟
طبق “بند ۲-۳-۱ شماره ۶ نشریه ۵۴۳” صراحتاً اعلام کرده دهانه های بالای ۷ الی ۸ متر می بایستی دوبل اجرا گردد. همچنین طبق “بند ۴-۴ استاندارد ۱۲۹۷۷ ” تیرچه های بلند تر از ۷.۵ متر باید از ورق نری در تمام طول تیرچه استفاده شود و همچنین در همان بند قسمت یادآوری، تیرچه های با طول بیش از ۶.۵ متر در بال فوقانی از دونبشی متقارن و در بال تحتانی از ورق نری استفاده گردد.
آیا می توان تیرچه فلزی با جان باز خارج از نکات آیین نامه ای تولید و اجرا گردد ؟
هرگونه تغییرات در تیرچه فلزی اعم از نوع جوش مصرفی، افزایش طول تیرچه بدون در نظر گرفتن ورق نری سرتاسری، عدم استفاده از تیرچه دوبل در دهانه بالاتر از ۷ الی ۸ متر، استفاده از نبشی تک در دهانه بالای ۶.۵متر، حذف کردن بتن جان تیرچه، استفاده از میلگرد منقطع به جای میلگرد پیوسته در یال میانی، استفاده از ضد زنگ در داخل تیرچه و… در صورتیکه تولید کننده تیرچه های فلزی موراد استاندارد فوق را رعایت نکنند طبق “بند ۵-۱-۸ استاندارد ۱۲۹۷۷″ و ” بند ۲-۳ پاورقی نشریه ۵۴۳″ می بایستی به صورت سامانه تیر و دال یکطرفه طراحی گردد. و همچنین طراحان سازه باید سیستم تیر و دال یکطرفه رو در طراحی های خود لحاظ کنند تا مصرف کننده بتواند از محصول مورد نظر استفاده کند و تولید کننده عملا نمی تواند از تاییدیه استاندارد ۱۲۹۷۷ برای محصول تولید شده استفاده کند .
