سیر تکاملی تیرچه های فلزی

سیر تکاملی تیرچه های فلزی


در سال 1923 اولین تیرچه خرپایی توسط آمریکاییها طراحی گردیده که به صورت تمام میلگرد اجرا شده که در سال 1928 اولین آیین نامه مخصوص تیرچه با جان باز با مطابق استاندارد SJI منتشر شده که تا به امروز انواع مختلفی از این نوع تیرچه ها طراحی و ثبت گردیده است و تا به امروز آیین نامه های آنها در حال تکمیل و بروز رسانی می باشد.

 

 

تیرچه های غیر کامپوزیتی    open web steel joistیا تیرچه های none composite

که همان تیرچه های خرپایی بدون ترکیب با بتن می باشد که خود تیرچه به تنهایی قادر به تحمل بار مرده و زنده سقف می باشد و به عنوان تیرهای اصلی و فرعی در سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد. (استاندارد  SJI 100 – 2020)

که نمونه های K-Series , LH and DLH-Series از این نوع از تیرچه ها می باشد.

 

تیرچه های کامپوزیتی   open web composite steel joist

این نوع از تیرچه ها در زیر مجموعه open web steel joist قرار می گیرد که یا با تعبیه گلمیخ در یال فوقانی (شکل 1) و یا محاط کردن یال فوقانی در بتن (شکل 2) به عنوان برشگیر هم در سقف عمل می کند. عملکرد این نوع از تیرچه ها ضمن تامین صلبیت سقف، وزن کمتر و مقاومت بیشتری نسبت به تیرچه هایnone composite  را دارا می باشد.

نمونه CJ- Series از این نوع از تیرچه ها می باشد که مطابق آخرین ورژن آیین نامه ای آنSJI 200-2015  می باشد.

در سیستم سقف های متال دک و عرشه نیز به جای تیرآهن های فرعی از open web steel joist ها استفاده می گردد.

 

 

تاریخچه تیرچه های فلزی با جان باز در ایران (سیر تکاملی)

 

تیرچه فلزی با جان باز (کرومیت)

در سال 1356 تیرچه های فلزی در جامعه مهندسی ایرانی معرفی و در سال 1358 وارد بازار مصرف ایران قرار گرفت که در سال 1362 با عنوان تیرچه با جان باز که بعدا تحت نام تجاری تیرچه کرومیت مورد استفاده قرار گرفت که در حقیقت در آن زمان جایگزین مناسبی برای سقف های تیرچه بلوک عرضه گردید.

در این سیستم  بتن کاملا در جان تیرچه نفوذ می کند و در ترکیب با بتن مقطع کامل T شکلی از بتن تشکیل می دهد و محاسبات آن بر اساس همان مقطع بتنی مسلح طراحی می شود.

نکته: خود کلمه تیرچه با جان باز در اصل به تیرچه هایی اطلاق می شود که جان تیرچه آزاد می باشد ولی در ایران این کلمه به عنوان تیرچه های محاط در بتن استفاده می گردد.

 

 

تیرچه خرپایی و عدم بتن در جان تیرچه (نیازیت)

در سال 1380 با عنوان با شماره ثبت اختراع 27734 در ایران با نام تجاری تیرچه نیازیت به ثبت رسید.

 

 

تیرچه فلزی با جان باز – بدون جان بتنی (نیازیت-تکمیل شده)

 در سال 1398 به منظور بهینه سازی تیرچه بدون جان بتنی، با عنوان تیرچه مورد استفاده در انواع سقف های سازه ای با هدف بهینه سازی یال فوقانی و قابل اجرا کردن آن با تمامی سقف ها و اسکلت های ساختمانی موجود با همان نام تجاری تیرچه نیازیت با شماره ثبت اختراع 98813 ثبت و مورد استفاده قرار گرفت.

 

تیرچه کامپوزیتی با گلمیخ یکپارچه با جان با اتصالات پیچ و مهره ای (کامو)

در سال 1400 با عنوان تیرچه کامپوزیتی با گلمیخ یکپارچه بدون جوش کاری در اتصالات تیرچه با شماره ثبت اختراع 105559 تحت نام تجاری تیرچه کامو به ثبت رسیده که در مرداد سال 1401 ثبت بین المللی آن در سایت wipo به شماره WO2022172065 به ثبت رسیده است که به جرات می توان گفت جزو پیشرفته ترین نوع تیرچه های فلزی نسبت به تیرچه های open web steel joist های اروپایی و آمریکایی می باشد.